لجبازی در خردسالان 2 و 3 ساله بسیار شایع است و بیشتر اوقات این رفتار والدین را کلافه کرده و آنها را وادار به تسلیم میکند. اما واقعا کوتاه آمدن در برابر لجبازیهای کودک صحیح است؟ کودک در این سن میخواهد تا استقلال خود را تثبیت کند و کارها را با لجبازی به شیوه خودش انجام دهد. اگر والدین رفتار مناسبی در این موقعیتها نداشته باشند کودک در آینده دچار مشکل میشود و یاد میگیرد با لجبازی و پرخاشگری قادر است هر کاری انجام دهد. پس زمانی که در اجتماع تقاضاهای او برآورده نشود، دچار یاس و ناامیدی نسبت به تواناییهای خود میشود.
کودک دو ساله خودشیفته است! در نتیجه لازم است که با تربیت کودک در سنین 2 تا 3 سال آگاه باشید. کودکان دو و سه ساله در سطحی از دوره رشدی قرار دارند که تمام دنیا را متعلق به خود میدانند و میخواهند سریعا همه چیز برای آنها فراهم شود. بنابراین زمانی که چیزی را از او سلب میکنید و یا محدودش میکنید با رفتارهایی همچون لجبازی و جیغ زدن سعی میکند تا حق خود را بگیرد. ممکن است احساساتش آنقدر برانگیخته شود که راهی برای بروز آنها نیابد و شروع به لجبازی کند.
علت دیگر آن است که کودک نمیتواند کاری که میخواهد را به درستی انجام دهد و از طرفی ناامیدی خود را با لجبازی نشان میدهد. در هر صورت لجبازی به هر علتی که باشد پذیرفتنی نیست و شما بهتر است این رفتار را در کودک خود تغییر دهید. به او بفهمانید که با لجبازی کاری از پیش نمیبرد.
والدین لازم است که ابتدا با علت و درمان لجبازی خردسالان 2 و 3 ساله خود آگاه شوند تا بتوانند بهترین واکنش که همان بیاعتنایی است را از خود نشان دهند. این شیوه در طولانی مدت بهترین روش تغییر رفتار لجبازی در کودک است، در بسیاری از مواقع لجبازی کودک برای جلب توجه شماست. فرض کنید کودک از شما آبمیوه درخواست میکند و آن را در خانه ندارید. در این صورت شروع به داد و فریاد میکند و از شما میخواهد تا همین الان برایش فراهم کنید. برآورده کردن خواسته او در این موقعیت سبب تشویق رفتار لجبازانه او میشود.
طبق اصول روانشناسی بیتوجهی سبب خاموشی رفتار میشود. زمانی که کودک شروع به جیغ و فریاد میکند و یا خود را به زمین میکوبد، محل را ترک کنید و به کار خود بپردازید؛ تلویزیون تماشا کنید، با دیگری صحبت کنید و به او نشان دهید که توجهی به رفتارش ندارید. این گونه میتوانید لجبازی خردسالان 2 و 3 ساله خود را کاهش دهید.
در بیشتر اوقات لجبازی و بهانه گیری کودک همزمان است. ممکن است کودکی دو ساله در رسیدن به خواسته خود اصرار بورزد و ساعتها به جیغ و فریاد بپردازد. شما هم بهتر است همانقدر در بی اعتنایی به او مصمم باشید. اگر از اتاق بیرون آمدید و او به دنبال شما راه افتاد بدانید که کار خود را درست انجام دادهاید چرا که او به دنبال شنونده است. واکنشی دیگر این است که او را مجبور کنید روی یک صندلی بنشیند و از اتاق بیرون نیاید. خود نیز بیرون از اتاق بروید جایی که او شما را نبیند. به او بفهمانید که حق ندارد صندلی خود را ترک کند و باید برای دقایقی که شما تعیین میکنید همانجا بماند. اجازه دهید همان جا به جیغ و فریاد خود ادامه دهد.
گاهی لجبازی کودکان هدفدار است، اگر بدانند که با این کار به هدف خود نمیرسند آن را تکرار نمیکنند. زمانی که کودک رفتار درستی از خود نشان میدهد، بداخلاقی نمیکند و جیغ و فریاد نمیزند او را تشویق کنید. چیزی که دوست دارد و آن را صلاح میدانید به او بدهید تا یاد بگیرد با خوش رفتاری میتواند پاداش بگیرد. توجه داشته باشید که پاداش شما نباید به صورت رشوه باشد. به کودک بفهمانید وقتی کاری را به کودک محول میکنید باید آن را انجام دهد و جیغ و فریاد او نباید مانع شود.
اجازه ندهید لجبازی کودک بر تصمیمات شما تاثیر بگذارد و نظر شما را تغییر دهد. در صورتی که هیچ کدام از راهها موثر نبود ممکن است لجبازی کودک شما علتی ریشهای داشته باشد، در این صورت از مشاور روانشناس کمک بگیرید. همچنین توصیه میشود مقالههای رفتار با کودک و آموزش پدر و مادر را نیز مطالعه نمایید.
روانشناس متخصص در زمینه کودک با علت یابی لجبازی در فرزندتان میتواند به کاهش عوامل زمینه ساز کمک کند و با ارائه راهکارهای کاربردی و اصولی در پیشگیری و درمان لجبازی کودکان نقش اساسی داشته باشد. در واقع گاهی والدین با انجام رفتارهای اشتباه به تقویت و افزایش لجبازی کودکان دامن میزنند. در صورت تداوم لجبازی در کودکان تاثیرات نامطلوب آن در بلند مدت و بزرگسالی بر عملکردهای مختلف فرزند نمایان خواهد شد.
کودک ما تمام زندگی ماست، برای زندگیمان وقت بگذاریم